Corona, corona, corona. Het is het enige wat je hoort deze dagen. Het gevaar dat zich over de wereld verspreid. Onzichtbaar en ontastbaar, maar voor sommige levensgevaarlijk. Het roept een hoop onrust en angst op in de samenleving. Helemaal als je te maken hebt met kanker. Wat speelt er bij hen?

De periode tijdens en na de behandeling is ontzettend zwaar. Is dat allemaal al niet genoeg, komt er ook nog eens een dodelijk virus uit het buitenland overwaaien. Waar een groot deel van de Nederlanders eerst onverschillig reageerde, wisten mannen die met kanker te maken hebben wel beter. Zij lopen namelijk een veel groter risico op gezondheidsklachten. 

De angst voor ontastbare gevaren is voor een groot aantal van deze mannen al bekend. Voordat iemand de diagnose kanker krijgt is er vaak geen sprake van klachten of klachten die aan kanker gelinkt worden. Dit maakt kanker ook een ontastbaar gevaar. Een gevaar dat vaak nog wel even rond blijft hangen, ook nadat de behandelingen afgelopen zijn. Waar heel Nederland zich ineens bij iedere hoest of nies afvraagt of het corona is, hebben (ex-)kankerpatiënten hun vergrootglas al geruime tijd gericht lichamelijke signalen. Zoekend naar de signalen van ontastbaar gevaar.

Er is een duidelijke overeenkomst tussen kanker en corona. Beide zorgen ervoor dat het vanzelfsprekende vertrouwen in het eigen lichaam wordt aangetast. Het vertrouwen dat het allemaal wel goed zit, dat je je geen zorgen hoeft te maken, vervalt. Een gevaar dat het dagelijks leven ingrijpend verandert en leidt tot beperkingen in wat je kunt doen. Onzekerheid over hoe het nu verder gaat en hoe de toekomst eruit ziet. Dit roept zorgen en angst op. Mannen die met kanker te maken hebben worden dus dubbel geraakt in deze tijd.

Waarom is het coronavirus dan zo gevaarlijk voor (ex-)kankerpatiënten? Of valt het eigenlijk allemaal wel mee?
Heb je met kanker te maken? Dan is dit geen onbekend gegeven: kankerbehandelingen maken je vatbaarder voor ziektes. De meest voorkomende behandelingen zijn chemotherapie, radiotherapie (bestraling) en tegenwoordig ook immunotherapie (of immuuntherapie). Alle drie hebben ze invloed op je immuunsysteem.

Chemotherapie dood snel delende cellen. Dit zijn naast tumorcellen o.a. haarcellen, rode en witte bloedcellen. Deze laatste spelen een belangrijke rol in je afweer tegen ziektes.
Ook radiotherapie kan een negatieve invloed hebben op je afweer. Het straalt naast de kankercellen ook andere cellen kapot zoals lymfocyten, een type witte bloedcel.
Immunotherapie versterkt je immuunsysteem daarentegen, zodat je lichaam de kankercellen zelf gaat bestrijden. Maar is dit dan niet nuttig, een versterkt immuunsysteem? Ja tegen de kankercellen zeker wel, maar er kan een versterkte immuunrespons optreden. Dit betekent dat je immuunsysteem heftig reageert op bijvoorbeeld een corona-infectie. Oftewel, je wordt extra ziek. Wat de exacte effecten op het immuunsysteem bij virale infecties zijn is nog onduidelijk. Wel staat vast dat de behandeling gepauzeerd wordt zodra je een infectie oploopt. En dit wil je uiteraard niet!

Radiotherapie maakt tijdens het bestralen de cellen van je afweer kapot. Vooral chemo- en immunotherapie zijn gevaarlijk in combinatie met het coronavirus. Deze behandelingen hebben namelijk een grotere en langere impact op je immuunsysteem. Het risico op heftige ziekteverschijnselen neemt daarmee toe.

Behoor ik als kankerpatiënt tot de risicogroep? Niet iedereen die behandeld is behoort tot de risicogroep. Dit hangt af van de mate waarin je herstelt bent van je laatste behandeling. Herstel is afhankelijk van tijd (hoe langer geleden, hoe beter) en herstelsnelheid. De snelheid verschilt per persoon en wordt onder andere bepaald door de stappen die je hebt ondernomen om aan je herstel te werken. Kortom, het is persoonsafhankelijk. Hierdoor zijn er geen richtlijnen beschikbaar.

Zit je in je behandeling, pas dan goed op!
Hoogstwaarschijnlijk val je in de risicogroep. Dit is echter geen reden om je ziekenhuisbezoek of afspraak met de dokter af te zeggen. Overleg altijd met je arts. Kankerorganisaties KWF, NFK, IKNL en Soncos raden aan om met klachten nog steeds naar de (huis)arts te gaan.

Moet ik dan in lockdown? Zit je in de risicogroep, dan is isolatie en beperkt contact geen slecht idee. Maar besef, meer dan dat kun je ook niet doen! Zijn de behandelingen al enige tijd achter de rug? Dan kun je gerust naar buiten gaan. Voor kankerpatiënten gelden dezelfde richtlijnen als voor ieder ander opgesteld door het RIVM. Het risico op besmetting voor mensen met kanker is gelijk aan dat van niet-kankerpatienten. Toch zijn er veel (ex-)patiënten bang om naar buiten te gaan. En dat terwijl beweging en een frisse neus juist goed voor je zijn. Wij zijn hoe dan ook fan van beweging! Zowel voor, tijdens als na de behandeling. Wist jij bijvoorbeeld al dat beweging je immuunsysteem versterkt? 

Heb je behoefte aan steun en/of een praatje in deze tijd? Kijk dan eens wat een inloophuis voor je kan betekenen. Via de IPSO vind je een gemakkelijk een inloophuis bij jou in de buurt.

Heb je te maken met kanker en ben je benieuwd hoe je moet omgaan met deze coronacrisis? Boek dan nu je assessment.